W odpowiedzi na pismo KRIR >>>, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pismem z dnia 01 sierpnia 2025 r., przekazało następujące wyjaśnienia w sprawie dokonania zmian w zasadach przyznawania płatności do krów oraz młodego bydła spółdzielniom rolniczym
Kwestia preferencyjnego traktowania spółdzielni produkcji rolnej i spółdzielni rolników w przypadku ubiegania się przez nie o przyznanie płatności bezpośrednich i płatności II filaru WPR była przedmiotem szczegółowych analiz na etapie przygotowania Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR). Analizy te wykazały zasadność wprowadzenia odrębnych rozwiązań dla spółdzielni ubiegających się o przyznanie płatności redystrybucyjnej, płatności związanej z produkcją do roślin pastewnych, płatności ONW, płatności w ramach interwencji Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000 w ramach działania rolno-środowiskowo-klimatycznego.
Natomiast w przypadku płatności związanych z produkcją do młodego bydła oraz do krów, charakter tego wsparcia nie uzasadnia zastosowania odrębnego podejścia w stosunku do spółdzielni rolniczych. Należy bowiem podkreślić, że celem wsparcia związanego z produkcją, zgodnie z przepisami UE1, jest zwiększenie konkurencyjności, zrównoważonego charakteru lub poprawa jakości w wybranych sektorach, napotykających trudności oraz istotnych ze względów społecznoekonomicznych lub środowiskowych.
Płatności związane z produkcją ze swej definicji nie mają być zatem instrumentem zachęcającym do zwiększania produkcji, lecz zapobiegającym trudnościom mogącym skutkować spadkiem lub wręcz zaniechaniem produkcji.
Powyższe elementy musiały być wykazane przez Polskę w ramach negocjacji PS WPR z Komisją Europejską.
Z przeprowadzonej przez IERiGŻ-PIB (maj 2020 r.) ekspertyzy nt. sektorów produkcji rolnej w Polsce, istotnych ze względów gospodarczych, społecznych lub środowiskowych i znajdujących się w trudnej sytuacji (…) wynikało m.in., że sektor bydła znajdował się w trudnej sytuacji oraz miał istotne znaczenie gospodarcze, społeczne i środowiskowe. Z dostępnych analiz wynikało również, że w najtrudniejszej sytuacji znajdowały się gospodarstwa ze stadami do 20 sztuk (90% wszystkich gospodarstw), które osiągały zdecydowanie najniższe dochody (poniżej dochodu parytetowego na osobę w gospodarce narodowej) z działalności rolniczej. W gospodarstwach utrzymujących więcej niż 20 szt. zwierząt obserwowano wzrost produkcji.
Dlatego w Polsce wsparcie związane z produkcją do młodego bydła/krów zostało ukierunkowane wyłącznie do tych gospodarstw, w których obserwuje się tendencję spadkową, a więc do małych i średnich gospodarstw posiadających niewielkie stada.
Takie podejście zostało zaakceptowane przez Komisję Europejską, która zatwierdziła polski PS WPR.
Spółdzielnie rolnicze, których kolektywne gospodarowanie pozwala na zwiększenie skali produkcji (w tym również zwiększenia wielkości stad utrzymywanych zwierząt), należy zakwalifikować do gospodarstw większych, w których nie obserwuje się trudności uzasadniających stosowanie płatności związanych z produkcją do krów i młodego bydła.
Ponadto, odrębne traktowanie spółdzielni rolniczych zwiększyłoby wydatki w ramach płatności do młodego bydła i krów, a zatem stanowiłoby dodatkowe obciążenie ograniczonego budżetu płatności związanych z produkcją (Polska może przeznaczyć na płatności związane z produkcją maksymalnie 15% budżetu płatności bezpośrednich). Wprowadzenia takiego rozwiązania mogłoby zatem skutkować koniecznością obniżenia stawek innych płatności związanych z produkcją w kolejnych kampaniach.
Biorąc pod uwagę powyższe, obecnie nie przewiduje się zmian w zasadach przyznawania płatności do młodego bydła oraz do krów spółdzielniom rolniczym.
1 rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiające przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013 (Dz. Urz. UE.L Nr 435).
Źródło: KRIR
